پژوهشگر: علی غفوری




 
حرکات زیگزاگی و سرعت عمل سواران ایرانی آخرین مقاومت های رومیان را در هم شکست و کراسوس به همراه باقیمانده نیرو هایش شروع به عقب نشینی کرد. خبر مرگ پسرش روحیه او را کاملا ً در هم شکست و تنها تاریکی شب مانع از شکست کامل رومی ها شد.
کراسوس با نیرو های باقیمانده خود شبانه به قلعه کاره یا حران عقب نشست ولی سورن دست از سر او برنداشت و وی را محاصره کرد اما پیغام داد اگر حاضر به امضای قرارداد صلح شود اجازه خروج از بین النهرین را به او می دهد.
کراسوس که حاضر به امضای قرارداد نبود (چرا که می دانست در روم به خاطر این کار سرزنش خواهد شد) شب بعد به همراه بخشی از سپاه خود فرار کرد اما کراسوس در میان راه به او رسید و وی را به همراه باقیما نده سپاهش از بین برد. فقط کاسیوس با ۵۰۰ سوار توانست از این مهلکه جان بدر برده و خود را به انطاکیه برساند. البته مورخان غربی اعتقاد دارند که کراسوس هنگام مذاکره به دست ایرانیان کشته شده که این امر مورد تردید است.

نتیجه نبرد

نبرد کاره منجربه کشته شدن ۲۰ هزار رومی و اسارت ۱۰ هزار نفر دیگر از آنها شد (سرپرسی سایکس و هربرت جرج و لز) اسرای رومی به شمال و شرق ایران انتقال یافتند (پیرنیا اسرای رومی را ۲۰ هزار نفر می نویسد) آنگونه که نقل می شود ۱۰ هزار نفر باقیمانده از سپاه ۴۰ هزار نفری رومی در بیابان های جنوب بین النهرین گرفتار اعراب می شوند و همانگونه که گفته شد تنها ۵۰۰ تا ۲ هزار نفر از آنها توانستند بگریزند. اما دلیل پیروزی ایرانیان چه بود؟
هربرت جرج ولز در کتاب کلیات تاریخ خود می نویسد: پارتیان در تیراندازی از سکاهایی که سرو کار داریوش با آنها افتاده بود برتر بودند و چنین می نماید که ایشان با کمان هایی با نیرو ی پرتابی بیشتر از کمان های معمولی مجهز بودند. شاید این کمان ها چند طبقه بوده (مانند فنر درشکه) و چون تیر می انداختند آوایی از آنها برمی خاست. وی کشیدن این کمان ها را سخت می دانست. وی گرما، گرسنگی و تشنگی را از دلا یل دیگر قتل عام لژیون های رومی می داند.
بی تردید کمان قدرتمند ایرانی دلیل اصلی شکست رومی ها بوده اما عامل دوم قدرت سواره نظامی ایرانی و سوم قدرت فرماندهی سورن سردار بزرگ ایرانی بوده است. (مردی که متاسفانه شاه ایران به خاطر ترس از شهرتش زمینه قتل او را فراهم کرد) به هر تقدیر حرکت سواره نظام پارت به حالت جنگ و گریز و شکست لژیون رومی اقدامی تاریخی شد که حتی عنوان پارتیزان که مکرراً در ادبیات ثمری به کار گرفته می شود در حقیقت اشاره به شیوه جنگی ایرانی دارد. جنگ ایران و روم در حقیقت تلنگری به روم نیز بود و برای اولین بار این دولت مقتدر دریافت که شکست ناپذیر نیست.
۲ قرن توسعه روم لا اقل در شرق متوقف شد و رومیان پس از پیروزی های متعدد در آسیای صغیر و سواحل آسیای مدیترانه (سوریه، فلسطین، لبنان و اردن امروزی) دریافتند که ورود به میان رودان چندان ساده نیست. از آن سو پیروزی ایران سنای روم را وحشت زده کرد و سزار تصمیم گرفت شخصاً به کار ایران رسیدگی کنند.
سرپرسی سایکس تاکید می کند که لژیون های رومی به فرمان سزار به سمت شرق به حرکت درآمدند اما قتل سزار در ۴۴ قبل از میلا د پارت را از یک مخاطره بزرگ خلا ص کرد. روم مجبور بود شکست کراسوس را تلا فی کند در غیر این صورت اعتبارش در شرق از بین می رفت، اما در واقع پیام نبرد کاره چیز دیگری بود. قدرت بزرگی در شرق در حال تولد بود. قدرتی که تا قرن هفتم میلا دی راه نفوذ روم به شرق را سد کرد و تمام توان این غول نظام را گرفت.

فرهاد و آنتونی

شکست کراسوس از ایرانیان در نبرد کاره برای رومیان قابل چشم پوشی نبود. آنها به برتری خود ایمان داشتند و می دانستند با در اختیار داشتن قوی ترین لژیون های جهان، بزرگ ترین ارتش حرفه ای تاریخ باستان را در اختیار دارند. مورخان جملگی متفق القول بوده و هستند که سزار پس از درهم کوبیدن دشمنان داخلی روم، حمله به ایران را در دستور کار داشته است.
شکست پمپه رقیب سزار در ۴۸ سال قبل از میلا د در نبرد خونین <فارسل> راه را برای حرکت امپراتور روم فراهم کرد. او پس از آنکه از سنا اجازه حمله به شرق را گرفت دست به تدارک سپاه زد ولی در ۴۴ سال قبل از میلا د به سبب دسیسه مجلسان و سیاستمداران رومی کشته شد و برنامه حمله به ایران به تعویق افتاد.
معلوم نبود اگر سزار سرفرمانده نیرو های رومی در حمله به ایران می شد روند تاریخ چگونه شکل می گرفت اما مسلم آن بود که ایرانیان روز های سختی را پیش روی داشتند. سزار در نبرد های شمال و شمال غرب اروپا ثابت کرد در به کارگیری نیرو های خود استاد است.
http://www.aftabir.com منبع آفتاب: